((بشرويه را نبايد خواند، بلكه بايد در آغوش گرفت و گرماي وجودش را احساس كرد ))

شهرستان بشرويه در شمال غرب استان خراسان جنوبی واقع گرديده و از شمال به بردسکن، ازجنوب، غرب و جنوب غربی به شهرستان طبس و از جانب شرق به فردوس محدود شده است. شهر بشرويه مرکز شهرستان بشرويه می باشد و در53دقيقه و 33 درجه عرض جغرافيايی و 25 دقيقه و 57 درجه طول جغرافيايی قرار گرفته است. ارتفاع اين شهر از سطح دريا 880 متر و فاصله آن تا مرکز استان 320کيلومتر است. مساحت شهرستان بشرويه 7939 کيلومتر مربع و از بخش هاي مركزي و بخش ارسك تشکيل شده است. بشرويه دارای 121 آبادی 121 قنات و85چشمه بوده و بيش از 3 هزارکيلومتر مربع از مساحت بشرويه را ارتفاعات و رشته کوهها تشکيل داده اند.

اين شهرستان در دوران دفاع مقدس بطور متوسط هر ماه يك گروهان اعزام به جبهه داشته و 145شهيد و دهها جانباز و آزاده سرافراز تقديم انقلاب اسلامي نموده است. در خصوص وجه تسميه بشرويه اقوال و نظرات مختلفي موجود است. از آن جمله بشرويه به فتح باء را محل رويش زراعت ديمي(بُش)ناميده اند. همچنين بش به فتح باء به معناي خنده رو و بشاش است و شايد علت استعمال آن خنده رويي و بشاش بودن مردم بشرويه بوده است. با اين وصف در حال حاضر اين شهر زيبا با اصالت و قدمت را «بشرويه »به ضّم باء مي‌نامند. در مورد قدمت بشرويه نظرات مختلفي وجود دارد ولي آنچه كه از ارزش و اعتبار بيشتري برخورداري است؛ مطالبي است كه در مورد بشرويه در كتب تاريخي گفته و نوشته اند. در كتاب «منم تيمور جهانگشا » در بخش عزيمت به جنوب خراسان در حدود  756 هـ. قمري مي نويسد:

« روزي كه خواستم از بشرويه خارج شوم و بطرف جنوب بروم فرماني صادر كردم و در آن گفتم تا روزي كه اعقاب من سلطنت مي‌كنند، بشرويه از خراج معاف باشد و در آن فرمان حكم كردم كه عنوان شهر بشرويه(دار العلم  و الامان )باشد ... »

 معصوم عليشاه صاحب طرايق الحقايق در توصيف بشرويه اينچنين ميگويد: «اول ظهر وارد بشرويه شدم سمت جنوب و غرب كوه است. حصار مخروبه دارد و بقدر دوهزار باب خانه دار است اگر چه از تون كوچك‌تر است اما مردمانش با ثروت و به تربيت نزديك ترند. برك بشرويه معروف است و تجارت كار عمده اينجاست...»

ميرزا خانلر خان نايب اول وزرات خارجه در عصر ناصري به سال  1294هـ. قمري در گزارش سياسي اقتصادي از منطقه قائنات و همچنين بشرويه ميگويد«اما بشرويه  قصبه ايست معمور، اهلش همه مشغول برك‌بافي هستند، فقير هيچ ندارد بقدر سه هزار خانوار سكنه دارد. قلعه و باره و برج وارك دارد. »

مك گريگور كه بنا به مأموريت نظامي و امنيتي خويش تمام توجهش معطوف به جغرافياي طبيعي، راه و .... است در گزارش خود گفته است: « بشرويه در  حقيقت  روستاي بزرگي است با 800 خانه كه در دل جلگه اي واقع شده و زمينهاي زراعتي آن بيش از هرجاي ديگري است كه از شيراز تا بدينجا ديده‌ام با وجودي كه گفته مي‌شود بيشتر اين مردم در معرض قتل و غارت بلوچها بوده‌اند ولي اكنون مرد مسلحي مشاهده نمي‌شود. بشرويه مركز بخش طبس است كه حضور يك نايب به آن شأن و منزلتي داده است ...  »

مراكز دانشگاهي:

1-دانشگاه پيام نور بشرويه با 9رشته تحصيلي حدود تعداد 700 دانشجو

2- دانشگاه جامع علمي كاربردي بشرويه: زير مجموعه شوراي اسلامي شهر و شهرداري بشرويه 700 دانشجو پذيرش داشته است و اكنون داراي يازده رشته تحصيلي مي باشد.   

 *مفاخر بشرويه:

 از بشرويه علماي شيعي فراوان برخاسته اند كه از ميان آنها ملاعبدا.. بشروي، حاج محمد بشروي، ميرزاي پيش نماز و دانشمند معاصر استاد بديع الزمان فروزانفر را مي‌توان برشمرد.

كتابي تحت عنوان مفاخر بشرويه به چاپ رسيده كه در بردارنده شرح حال كليه رجال و مفاخر بشرويه مي‌باشد.

ملا عبدا.. بشروي: ملاعبدا..كه از علماي دوره صفويه مي باشد به لحاظ  زهد و تقوا سرآمد بود به حدي كه او را مقدس اردبيلي دوم دانسته‌اند. ملاعبدا.. كتب زيادي نوشته است كه در كتابخانه آستان قدس رضوي باقي است. كتاب الوافيه نوشته اين عالم بزرگوار است؛ كه در نوع خود منحصر به فرد است و تا كنون چندين بار تجديد چاپ شده است. ملا عبدا.. در حالي كه عازم كربلاي معلي بود در سال 1071 هـ . قمري در كرمانشاه دار فاني را وداع گفت و حاكم وقت كرمانشاه بر مرقد ايشان آرامگاهي بنا نمود. كه اكنون زيارت گاه اهل دل است.

استاد بديع الزمان فروزانفر: بديع الزمان فروزانفر از شخصيتهاي شناخته شده و مشهور معاصر در زمينه فرهنگ و ادب مي باشد، از وي بيش از 100 تأليف و مقاله علمي باقي مانده است از جمله: مأخذ قصص و تمثيلات مثنوي، احاديث مثنوي، شرح مثنوي شريف، تصحيح كليات شمس تبريزي، ديوان كبير و فيه ما فيه مولانا، مجموعه اشعار وي نيز به چاپ رسيده است. وفات وي روز چهارشنبه 16/2/1349در تهران بوده است.

ساير مشاهير بشرويه: ملا احمد بشروي، حاج علي اشرف، حاج محمد نصير، حاج ملامحمد رفيع، نور علي شاه، صفي علي‌شاه آقا شيخ علي بشرويه اي (پدر استاد فروزانفر)

*اماكن ديدني و بناهاي تاريخي:

شهر بشرويه داراي 22 هكتار بافت تاريخي ثبت شده است و محلات و تك بناهاي منحصر بفردي در اين بافت و پيرامون بشرويه وجود دارد كه مركز محله ميان ده با قدمتي در حدود هفتصد سال، زيارتگاه بي بي نجمه خاتون، زيارتگاه امامزاده محمد ابن اصغر، معماري منازل در بافت قديم شهر، موزه خصوصي آقاي اسدي مقدم(‌ كه يكي از موزه هاي منحصر به فرد منطقه است) پل ترناو، حسینیه معین، حمام فاضلخانی، حسینیه حاج علی اشرف، مدرسه علمیه میان ده، مسجدجامع رقه، تپه كرند، آسيابهاي هفت گانه آبي كه هنوز تعدادي از آنها داير است، مجموعه منازل مستوفي، باغ خان، مسجد و آب انبار ميان ده و مجموعه پناهي و منازل چهار صفه، ديوار شهربند و قلعه هاي روستايي و قلعه دختر جاذبه هاي كوير و كوهستان و حيات وحش منحصر بفرد مي توان نام برد.

* توانمندیهای اقتصادی:

1-کشاورزی: اراضی کشاورزی 32000 هکتار قابل کشت می باشد که یک درصد کل کشور را شامل می شود در زمينه‌ی زراعی و باغی 16500هکتار سطح زير کشت که 125/.درصد کشور را شامل می‌شود که توليدات كشاورزی آن عبارتند از گندم، جو، پنبه، زعفران و ميوه های جاليزي و محصولات باغی را پسته و انار را مي توان نام برد اين شهرستان از نظر توليد پسته، پنبه و جاليز و غلات در استان مقام اول را داراست.

 2-معادن: سنگ های تزيينی نظيرتراورين، مرمر و گرانيت خاک های صنعتی کائولين، گل سرشور يا بنتونيت خاک نسوز و خاککاشی مواد معدنی نظير سنگ آهن، سرب، روی باريت و آنتی موان و فيروزه می باشد. 

3- صنايع: كارخانه خوراك دام، پنبه پاکنی، يخسازی، آجرسفال، موزائيکسازی، بخاري سازي صنايع کارگاهی مانند: کوره‌ی فخاری به تعداد 145کوره با ظرفیت 90 ميليون قالب آجرمی باشد.

4-  فاصله تا نزديك ترين فرودگاه، فرودگاه طبس 120 كيلومتر (با احداث  جاده جديد طبس – بشرويه از طريق خداآفريد به 65كيلومتر كاهش مي يابد.)

5 -  فاصله تا نزديك ترين ايستگاه راه آهن ايستگاه نيگنان 50 كيلومتر و با ايستگاه طبس 120 كيلومتر با احداث جاده جديد طبس – بشرويه از طريق خدا آفريد به 65كيلومتر كاهش مي يابد.)

اقتصاد اين شهر بر پايه كشاورزي، دامداري، صنعتي و ... استوار بوده و سالانه بيش از سه برابر هم استاني هاي خود توليد سرانه ناخالص دارد.

*صنايع دستي: در منطقه بشرويه توليدات هنري، نقش پر اهميتي دارد برك بافي و قالي بافي قالي هاي خشتي و نائيني و فرشهاي ترنجي بشرويه‌اي گوشه اي از صنايع دستي اين شهرستان است.

شهرستان بشرويه جزو:

-  پنج شهر تاريخي كشور است،

-  جزو هزار شهر، هزار زندگي سازمان بهداشت جهاني است.

-  موزه خصوصي مردم شناسي آن جزو معدود موزه هاي خصوصي كشور است.

-  شهروندان بشرويه اي در طي دهه گذشته بيش از 200 هزار جلد چاپ نموده اند.

-  تنها شهري است كه داراي بادگيرهاي 4 جانبه 3قلوي كشور مي باشد.

-  داراي قلعه دختر بوده كه سالم ترين قلعه از نوع خود در كشور مي باشد.

-  با 5 ترناو بيشترين ترناوها را درخود جاي داده است.

-  كوير زيبا و پرجاذبه اش در حدود6كيلومتري آن بوده و در 4سال اخير 6 همايش ملي كويرنوردي به خود ديده است.